ỨNG XỬ CỦA BÊ TÔNG NHỰA CHẶT VỚI TÍNH CHẤT CỐT LIỆU ĐÁ DĂM VÀ ĐIỀU KIỆN THỜI TIẾT BẤT THƯỜNG TẠI KHU VỰC BẮC TRUNG BỘ

Abstract

Mặt đường bê tông nhựa trên các tuyến quốc lộ khu vực Bắc Trung Bộ những năm gần đây đột ngột xuất hiện các hư hỏng nghiêm trọng như hằn lún vệt bánh xe, xô dồn nhựa, mất mát vật liệu (ổ gà)… diễn ra với mức độ nghiêm trọng và tần suất cao. Các hiện tượng suy giảm nhanh chất lượng đường bê tông nhựa này thường xuất hiện tại các thời điểm điều kiện thời tiết khắc nghiệt như nhiệt độ không khí cao (42oC), mưa lớn dài ngày (3-5 ngày) và xảy ra với cả các công trình đang khai thác ổn định, các công trình mới được giám sát thiết kế, thi công, nghiệm thu nghiêm ngặt. Những hư hỏng này đã tác động không nhỏ đến kinh tế xã hội, gây mất an toàn cho người và phương tiện tham gia giao thông. Bài báo tổng hợp kết quả nghiên cứu ứng xử của bê tông nhựa chặt với sự thay đổi tính chất đá dăm và một số yếu tố môi trường (nhiệt độ và nước) nhằm đánh giá ảnh hưởng của các yếu tố này đến sự suy giảm nhanh chất lượng đường bê tông nhựa trên tuyến quốc lộ 1A khu vực Bắc Trung Bộ. Kết quả thực nghiệm với cốt liệu đá dăm tại khu vực ở hai cấp phối bê tông nhựa chặt là 12.5 và 19 đã làm rõ nhiều vấn đề liên quan đến lựa chọn tính chất đá dăm phù hợp và ảnh hưởng của nhiệt độ, lượng mưa vượt chuẩn thiết kế quy định đến độ ổn định của vật liệu bê tong nhựa. Kết quả nghiên cứu là cơ sở để xem xét điều chỉnh nhiệt độ thiết kế trong tiêu chuẩn thiết kế bê tông nhựa chặt, đánh giá đúng mức vai trò của điều kiện môi trường và lựa chọn cốt liệu.