TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC THÀNH LẬP/MỞ RỘNG CÁC KHU BẢO VỆ ĐẾN NGƯỜI DÂN SỐNG XUNG QUANH VÙNG ĐỆM – NGHIÊN CỨU ĐIỂM Ở MIỀN TRUNG VIỆT NAM

Abstract

Để đánh giá tác động của việc thành lập/mở rộng các khu bảo tồn đến người dân sống ở khu vực vùng đệm, chúng tôi đã tiến hành các hoạt động phỏng vấn, thảo luận nhóm với người dân 8 xã sống xung quanh vùng đệm đồng thời nghiên cứu tài liệu để thu thập thông tin. Kết quả cho thấy: (1) Đa số người dân sống xung quanh vùng đệm là dân tộc thiểu số có trình độ thấp và kinh tế hộ gia đình rất nghèo. (2) Thiếu đất canh tác, thiếu việc làm đối với các cộng đồng di dời tái định cư ra khỏi khu vực bảo vệ là vấn đề cấp thiết cần có giải pháp hỗ trợ. (3) Hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ cho phát triển kinh tế ở khu vực nghiên cứu chưa thuận lợi. (4) Việc khai thác và sử dụng tài nguyên rừng trái phép vẫn diễn ra ở hầu hết các cộng đồng sống xung quanh vùng rừng, sinh kế nhiều hộ dân vẫn phụ thuộc vào tài nguyên rừng. (5) Các phong tục, tập quán truyền thống, kiến thức bản địa gắn liền với rừng đang dần bị mai một. (6) Các chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế từ phía chính quyền và các dự án chưa phát huy được hiệu quả.  Nghiên cứu đã chỉ ra rằng cần hỗ trợ phát triển kinh tế ngắn hạn đồng thời áp dụng các biện pháp đào tạo dài hạn nhằm nâng cao nhận thức cho người dân về phát triển kinh tế tiếp cận công nghệ mới. Tăng cường truyền thông phố biến pháp luật và thúc đẩy cơ chế đồng quản lý rừng đặc dụng với người dân địa phương.