Đặc điểm sinh sản và tăng trưởng của Thằn lằn bóng hoa Eutropis multifasciatus (Kuhl, 1820) (Reptilia, Squamata, Scincidae)
Abstract
Các đặc điểm sinh sản và tăng trưởng của Thằn lằn bóng hoa Eutropis multifasciatus (Kuhl, 1820) (Reptilia, Squamata, Scincidae) đã được nghiên cứu ngoài tự nhiên và trong điều kiện nuôi từ tháng III năm 2013 đến tháng IX năm 2014 tại Quảng Trị và Thừa Thiên Huế (Việt Nam).Mẫu vật được thu thập bằng tay hoặc bằng lưỡi câu (15-30 cá thể cả đực và cái hàng tháng), cân và đo các đặc điểm của tinh hoàn và buồng trứng, mô tả phôi và con non. Nuôi con trưởng thành và con non mới đẻ để theo dõi hiệu suất tăng trưởng. Kết quả cho thấy Thằn lằn bóng hoa (E. multifasciatus) là loài noãn thai sinh, đẻ mỗi năm một lứa từ 5-8 con và tháng IV-V. Con non khi mới đẻ có chiều dài trung bình 3.87±0.09 mm và khối lượng trung bình 1.26±0.04 g. Sau bốn tháng nở, trọng lượng trung bình của con non là 7.25g/con, tăng trung bình 5.96g/con. Chiều dài thân trung bình là 7.46cm, tăng trung bình 3.6cm/con.
Từ khóa: Thằn lằn bóng hoa, Eutropis multifasciatus, sinh sản và tăng trưởng, noãn thai sinh.
References
Bobrov V.V., Semenov D.V., 2008. Lizards of Vietnam. Society for scientific edition, Moscow, 225pp. (in Russian).
Bourret R., 1937. Notes Herpetologiques sur l’Indochine française. XII Les lézards de la collection du Laboratoire des Sciences Naturelles de l’Université. Bulletin général de l’Instruction publique, Hanoi: 1-39.
Bourret R., 1939. Notes Herpetologiques sur l’Indochine française. XIII Reptiles et Batraciens reçus au Laboratoire des Sciences Naturelles de l’Université au cours de l’année 1939. Bulletin général de l’Instruction publique, Indochine, décembre: 5-60.
Cox M. et al., 1998. Snakes and other reptiles of Thailand and souyh-east Asia. Asia Book, Bangkok, 144pp.
Goldberg S.R. et al., 2005. Metazoan endoparasites of four species of lizards, Gehyra mutilate, Hemidactylus frenatus (Gekkonidae), Mabuya cumingi, Mabuya multifasciata (Scincidae), and one species of snakes Ramphotyphlops braminus (Typhlopidae), from the Philippine islands. Comparative Parasitology, 72:88-101.
Goldberg S.R., 2013. Reproduction in the many-lined sun skink, Eutropis multifasciata (Squamata: Scincidae) from Sarawak, Malaysia. Current Herpetology, 32:61-65.
Ji X. et al., 2006. Sexual dimorphism and female reproduction in the many-lined sun skink (Mabuya multifasciata) from China. Journal of Herpetology, 40:351-357.
Lê Thắng Lợi, Ngô Đắc Chứng, 2009. Một số đặc điểm sinh học, sinh thái của 2 loài thằn lằn bóng giống Mabuya Fitzinger, 1826 (M. longicaudata, M. multifasciata) ở Thừa Thiên Huế. Hội thảo quốc gia về Lưỡng cư và Bò sát ở Việt Nam Lần thứ nhất, Huế, 28/11/2009, nxb. Đại học Huế, tr. 225-232.
Ngô Đắc Chứng, Lê Thắng Lợi, 2009. Một số đặc điểm sinh học, sinh thái của 2 loài thằn lằn bóng giống Mabuya Fitzinger, 1826 (M. longicaudata, M. multifasciata) ở Thừa Thiên Huế. Báo cáo khoa học về Sinh thái và Tài nguyên sinh vật, Hội nghị khoa học toàn quốc lần thứ ba, nxb. Nông nghiệp, Hà Nội, 22/10/2009: 1233-1238.
Nguyen Q.T., 2011. Systematics, ecology, and conservation of the lizard fauna in northeastern Vietnam, with special focus on the genera Pseudocalotes (Agamidae), Goniurosaurus (Eublepharidae), Sphenomorphus and Tropidophorus (Scincidae) from this country. Thesis of Doctoral Level, Bonn, 229pp.
Nguyen V.S. et al., 2009. Herpetofauna of Vietnam. Edition Chimaira, Frankfurt am Main, 768pp.
Smith M.A., 1935. The Fauna of British India, include Ceylon and Burma. Reptiles and Amphibia, Vol. II- Sauria, Taylor and Francis, London, 440pp.
Sun Y. et al., 2009. Many-lined Sun Skink (Mabuya multifasciata) Do not compensate for the costs of tail loss by increasing feeding rate or digestive efficiency. Journal of Experimental Zoology, 311A:125-133.
Sun Y. et al., 2012a. Climatic correlates of female and male reproductive cycles and plasma steroid hormone levels in the many-lined sun skink Eutropis multifasciata. General and Comparative Endocrinology, 178:363-371.
Sun Y. et al., 2012b. Is the evolution of viviparity accompanied by a relative increase in maternal abdomen size in lizards? Evolutional Biology, 39:388-399.
Taylor E.H., 1963. The Lizards of Thaland. The University of Kansas Science Bulletin, XLIV(14), 1077 pp.
Zhao E. and Adler K., 1993. Herpetology of China. Society for the Study of Amphibians and Reptiles, Ohio, USA, 522 pp.
