Đặc điểm hình thái và phân bố của Sâm đất Siphonosoma australe australe (Sipuncula: Sipunculidea: Sipunculiformes: Sipunculidae) ở vùng hạ lưu sông Gianh, tỉnh Quảng Bình
Abstract
Sâm đất Siphonosoma australe australe (Keferstein, 1865) thuộc Ngành Sá sùng (Sipuncula), Họ Sipunculidae, Giống Siphonosoma. Bài báo này lần đầu tiên mô tả về đặc điểm hình thái và phân bố của Sâm đất ở vùng hạ lưu của sông Gianh, tỉnh Quảng Bình dựa trên 20 cá thể (được chọn lọc từ nhiều cá thể điều tra) thu được trong năm 2015. Kết quả nghiên cứu cho thấy Sâm đất sống trong các hang bùn hoặc cát ở độ sâu dưới 10m tại các vùng triều. Cơ thể Sâm đất có hai phần chính là thân chứa đầy chất dịch và phần vòi co rút được. Ngay phía trước vòi là vòng xúc tu có chức năng để lấy thức ăn. Trên thành vòi là các nhú (móc) xếp thành nhiều hàng (36-76 hàng). Thân có chiều dài từ 133,6-317,5mm và có dạng hình trụ. Vòi dài 36% so với chiều dài thân. Có hai đôi cơ co rút vòi và khoảng 15-17 dải cơ dọc trên thân.
Từ khóa: Sâm đất, Sá sùng, Cửa sông Gianh, Sipuncula, Siphonosoma, Rừng ngập mặn.
References
Cutler, E.B., & Gibbs, P.E. (1985). A phylogenetic analysis of higher taxa in the phylum Sipuncula. Systematical Zoology, 34(2), 162-173.
Cutler, E.B. (1994). The Sipuncula Their Systematics, Biology, and Evolution. London: Comstock Publishing Associates Adivision of Cornell University Press.
Cutler, E.B. (2001). Sipuncula. Encyclopedia of Life Science. New York: John Wiley & Sons Ltd.
Cutler, E.B. (2009). Phylum Sipuncula: peanut worms, New Zealand inventory of biodiversity: 1. Kingdom Animalia: Radiata, Lophotrochozoa, Deuterostomia, 302-307.
Edmonds,S.J.(1955). Australian Sipunculoidea. The Genera Sipunculus, Xenosiphon, and Siphonosoma. Australian Journal of Marine and Freshwater Research, 6(1), 82-97.
Morozov, T.B., & Adrianov, A.V., 2002. Fauna of Sipunculans (Sipuncula) of Vostok Bay, Sea of Japan. Russian Journal of Marine Biology, 28(6), 365-370.
Đỗ Văn Nhượng (1998). Dẫn liệu về loài Sâm đất Phascolosoma arcuatum (Gray, 1828) khai thác trong rừng ngập mặn ở Tiên Yên, Quảng Ninh và Cần Giờ thành phố Hồ Chí Minh. Hội thảo Quốc gia "Sử dụng bền vững và có hiệu quả kinh tế các tài nguyên trong hệ sinh thái rừng ngập mặn", Nha Trang 11/1998, 137-141.
Ruppert, E.E., Fox,R.S.,Barnes, R.D. (2004). Invertebrate Zoology. Thomson Learning, California, USA.
Schulze, A., Cutler, E.B., Giribet, G. (2005). Reconstructing the Phylogeny of the Sipuncula. Hydrobiologia, 535/536, 277-296.
Zhou, H. & Li, F.(1996). Sipunculans from the South China Sea. Proceedings of the Third International Conference on the Marine Biology of the South China Sea, Hong Kong, 28 October – 1 November, 1996, 137-138.
