YẾU TỐ HÒA GIẢI TRONG NHÓM SỬ THI DĂM GIÔNG
Abstract
Yếu tố hòa giải xuất hiện khá nhiều trong nhóm sử thi Dăm Giông. Chúng được biểu hiện bằng nhiều cách thức khác nhau như giao lưu, kết nghĩa, hôn nhân,... Sự xuất hiện yếu tố hòa giải trong nhóm sử thi Dăm Giông có thể do lịch sử, đặc điểm xã hội của người Bahnar trên khu vực Tây Nguyên hoặc do ảnh hưởng của bí tích hòa giải Kitô giáo và tín ngưỡng truyền thống của người Bahnar. Yếu tố hòa giải đã ảnh hưởng đến quá trình xây dựng nhân vật anh hùng và nội dung, nghệ thuật của nhóm sử thi.
Từ khóa: sử thi, Dăm Giông, bí tích, hòa giải, hôn nhân, nội dung, nghệ thuật, tín ngưỡng.
References
P. Ăngghen (1972), Nguồn gốc của gia đình, của chế độ tư hữu và của nhà nước, Nxb Sự thật, Hà Nội.
Phan Đăng Nhật (2001), Nghiên cứu sử thi Việt Nam, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội.
Nguyễn Quang Tuệ (2014), Sử thi Ba Na, quyển 1, Nxb KHXH.
Đặng Nghiêm Vạn và…(1981), Các dân tộc tỉnh Gia Lai-Kon Tum, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội.
Viện Khoa học xã hội Việt Nam (2005), Sử thi Ba Na: Giông, Giơ̆ tơrit pơti dâng iĕ - Giông, Giơ̆ mồ côi từ nhỏ, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội.
Viện Khoa học xã hội Việt Nam (2006), Sử thi Ba Na: Giông gŭm kon tơ ring pơ ngot hrăh-Giông cứu đói dân làng mọi nơi; Giông hao kơtao- Giông leo mía thần, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội.
Viện Khoa học Xã hội Việt Nam (2006), Võ Quang Trọng-Phạm Cao Đạt sưu tầm, Sử thi Ba Na: Giông cứu nàng Rang Hu; Giông đi tìm vợ, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội.
Viện Khoa học xã hội Việt Nam (2006), Sử thi Ba Na: Giông Trong Yuăn, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội.
Viện Khoa học xã hội Việt Nam (2007), Sử thi Ba Na: Giông nhờ ơn thần núi làm cho giàu có; Giông kết bạn với Glaih Phang, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội.
Viện Khoa học xã hội Việt Nam (2007), Sử thi Ba Na: Giông cưới nàng khỉ; Atâu So Hle, Kơne Gơseng, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội.
Viện Khoa học Xã hội Việt Nam (2007), Võ Quang Trọng sưu tầm, Giông đi đòi nợ; Giông giết sư tử cứu làng Set, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội.