ẢNH HƯỞNG CỦA VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG ĐẾN CANH TÁC NƯƠNG RẪY VÀ BIẾN ĐỘNG DIỆN TÍCH RỪNG Ở XÃ HỒNG BẮC, HUYỆN A LƯỚI TỈNH THỪA THIÊN HUẾ
Abstract
Canh tác nương rẫy gắn liền với sinh kế của đồng bào dân tộc miền núi. Đặc biệt, hình thức canh tác này phổ biến ở các xã miền núi của dãy Trường Sơn, trong đó có xã Hồng Bắc. Cũng như nhiều xã vùng cao khác, Hồng Bắc đối mặt với quỹ đất nông nghiệp hạn hẹp trong khi diện tích đất lâm nghiệp cao, canh tác nương rẫy trở thành nguồn thu nhập chính của hầu hết các hộ cư dân địa phương. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá thực trạng canh tác nương rẫy tại địa phương vào giai đoạn 2000 – 2011. Trong vòng 11 năm, diện tích đất nương rẫy tại xã Hồng Bắc có khuynh hướng gia tăng. Phần lớn diện tích đất nương rẫy có được xuất phát từ việc phá rừng tự nhiên. Theo đó, diện tích đất nương rẫy bị hoang hóa ngày càng gia tăng. Canh tác nương rẫy ở cộng đồng tộc người Pa Kôh gắn liền với nghi lễ truyền thống mà yếu tố tâm linh đóng vai trò chủ đạo. Các giải pháp bao gồm tái quy hoạch vùng canh tác nương rẫy tiềm năng kết hợp với cải thiện điều kiện canh tác của cộng đồng cư dân Hồng Bắc được đề nghị nhằm giảm thiểu tác động vào rừng và đất rừng.
References
. Brady, N. C., Alternative to slash and burn: a global imperative, Agriculture Ecosystems and environment, 58, (1996), 3-11.
. Hoang, H.D.T and L.V.An, Forest cover change at Hong Ha commune, A Luoi district from 1991-2007, Annual report 2007, GSGES Asia platform, 2007.
. Hoàng Hảo Trà My, Hồ Đắc Thái Hoàng, Phan Thị Ngọc Hà, Đánh giá, phân tích biến động trạng thái rừng và sử dụng đất nương rẫy tiềm năng ở xã Hồng Bắc, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2000 – 2011. (đang chờ xuất bản)
. Hoàng Sơn, Người Tà Ôi ở Thừa Thiên Huế, Nxb. Văn hóa dân tộc, Hà Nội, 2007.
. Sanchez, P.A. Properties and management of soils in the tropic, Wileys and Sons, New York, 1976.
. Sunderlin W. D., Huynh Thu Ba, Poverty Alleviation and Forests in Vietnam, Center for International Forestry Research (CIFOR), Indonesia, 2005.
. Trần Hoàng, Nguyễn Thị Sửu, Góp phần tìm hiểu văn hóa dân gian, dân tộc Tà OOih, A Lưới, Thừa Thiên Huế, Nxb. Văn hóa dân tộc, Hà Nội, 2003.
. Tschakert, P., Oliver T. Coomes, and Catherine P., Indigenous livelihoods, slash- n-burn agriculture, and carbon stocks in Eastern Panama, Ecological economics 60, (2007), 807 – 820.
. Unai, P., Land use intensification potential in slash-and-burn farming hrough improvements in technical efficiency, Ecological Economics 52, (2005), 497– 511.
