LÝ THUYẾT VỀ KHOẢNG CÁCH VÀ ỨNG DỤNG TRONG GIS – TRƯỜNG HỢP ĐIỂN HÌNH VỀ MỨC ĐỘ TIẾP CẬN CÁC KHU VỰC RỪNG LÂN CẬN CỦA NGƯỜI DÂN HUYỆN NAM ĐÔNG, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ

Abstract

Tóm tắt

Lý thuyết mô hình về khoảng cách có một ý nghĩa quan trọng trong vấn đề mô hình hoá phân bố tài nguyên không gian, dự đoán dự báo các hoạt động liên quan đến vấn đề di chuyển và phân bố không gian của đối tượng nghiên cứu, nghiên cứu các mô hình khảo cổ học về phân bố của con người tại các khu vực khảo cổ học, mô hình hoá thiết lập các trạm dịch vụ tối ưu… các mô hình khoảng cách còn được áp dụng trong việc tính toán chi phí lợi ích đi lại, định tuyến giao thông, xác định vùng tác động của các hoạt động do con người. Các mô hình khoảng cách như vậy có một ý nghĩa thực tiễn đối với đời sống con người. Tuy nhiên do bản chất phức tạp của mô hình, việc nhìn thấy ý nghĩa to lớn của mô hình đối với các vấn đề thực tế còn chưa được nhận thức một cách đầy đủ. Xuất phát từ bối cảnh như vậy, bài viết này cố gắng trình bày một cách tổng quan các kiến thức liên quan đến các mô hình khoảng cách và ứng dựng của mô hình trong thực tiễn. Phần cuối của bài viết là một trường hợp ứng dụng điển hình về áp dụng bài toán khoảng cách trong việc xác định khu vực tác động của người dân đối với các khu vực rừng lân cận tại huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế. Nghiên cứu cho thấy, khu vực tác động của người dân đối với các khu vực rừng được xác định rõ ràng trên bản đồ có khoảng cách từ 1 đến 3 giờ đi bộ. Thông tin này có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng các chiến lược bảo tồn và phát triển tài nguyên thiên nhiên, thực thi pháp luật bảo vệ tài nguyên rừng, xây dựng các chiến lược phát triển sinh kế cho các cộng đồng dân cư địa phương.

Abstract

Theory about distance plays important roles in spatial resource allocation modelling, redicting behavior of moving subjects in space, researching on the archeological models on the human distribution at archeological sites, modelling the optimal locations of service facilities… distance models are also applied in calculation of the travel cost, transport route allocaton, identification of impact area by human activities. Such distance models have practical meaning to human lives. However, due to the complexity of the models, the perception of the significance of the models to the real world applications has not yet been appreciated comprehensively. In such a context, this paper tries to review the knowledge relating to distance models from a broad view and their applications in real world problems. The in the later part of the article, we describe a typical case study of the distance model applied in the identification of the impact areas of local people to the forest area in Nam Dong district, Thua Thien Hue province. Research finding shows that the impact area can be obviously identified within a distance of 1 to 3 hours of walking distance. This information has important meaning in the developing of strategies for conservation and development of natural resource, law enforcement and forest resource protection and development of strategies for livelihood development for local communities in the area.