Tóm tắt
Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá sự đa dạng của thực vật nổi trong và ngoài đê bao khép kín của xã Vĩnh Thạnh Trung, huyện Châu Phú, tỉnh An Giang. Mẫu thực vật nổi được thu vào thời điểm mùa khô (tháng Tư) và mùa lũ (tháng Mười) với tổng cộng 30 vị trí/đợt. Nghiên cứu đã xác định được tổng số loài thực vật nổi trong đê (94 loài) cao hơn so với ngoài đê (92 loài), nhưng vào mùa lũ thì tổng số loài thực vật nổi trong đê (109 loài) thấp hơn ngoài đê (117 loài). Ngành tảo mắt và tảo lục chiếm ưu thế ở hai khu vực nghiên cứu. Mật độ thực vật nổi trong đê cao hơn ngoài đê vào mùa khô, nhưng vào mùa lũ thì mật độ thực vật nổi trong đê thấp hơn ngoài đê. Chất lượng nước trong đê nằm trong khoảng từ ô nhiễm nhẹ đến ô nhiễm nặng (mùa lũ) và từ trung bình đến ô nhiễm nặng (mùa khô), khu vực ngoài đê thì từ ô nhiễm nhẹ đến trung bình (mùa khô) và từ trung bình đến ô nhiễm nặng (mùa lũ). Nhìn chung, số loài và thành phần thực vật nổi chịu ảnh hưởng của hệ thống đê bao khép kín.
Tài liệu tham khảo
- Võ Hồng Tú, Nguyễn Duy Cần, Nguyễn Thùy Trang và Lê Văn An (2012), Tính tổn thương sinh kế nông hộ bị ảnh hưởng lũ tại tỉnh An Giang và các giải pháp ứng phó, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 22b, 294–303.
- Bùi Thị Mai Phụng, Huỳnh Công Khánh, Phạm Văn Toàn và Nguyễn Hữu Chiếm (2017), Đánh giá khối lượng bồi tích và thành phần dinh dưỡng của phù sa trong và ngoài đê bao khép kín ở tỉnh An Giang, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, số chuyên đề: môi trường và biến đổi khí hậu, 1, 146–152.
- Nguyễn Văn Thiệu và Nguyễn Thị Ngọc Dung (2014), Yếu tố ảnh hưởng đến sinh kế và giải pháp sinh kế bền vững cho người dân vùng lũ tỉnh An Giang, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 31, 39–45.
- Trần Như Hối (2005), Nghiên cứu đề xuất các giải pháp khoa học công nghệ xây dựng hệ thống đê bao nhằm phát triển bền vững vùng ngập lũ Đồng bằng sông Cửu Long, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, 1–17.
- Dương Văn Nhã (2006), Nghiên cứu tác động của đê bao đến đời sống kinh tế xã hội và môi trường tại một số khu vực có đê bao ở tỉnh An Giang, Nxb. Nông nghiệp, 128 trang.
- Nguyễn Thị Hoài Hà (2010), Nghiên cứu đặc điểm sinh học của một số loài vi tảo Silic phân lập ở rừng ngập mặn Xuân Thủy Nam Định, Nghiên cứu khoa học cấp Viện, Đại học Quốc Gia Hà Nội.
- Vũ Ngọc Út và Dương Thị Hoàng Oanh (2013), Giáo trình thực vật và động vật thủy sinh, Nxb. Trường Đại học Cần Thơ, 342 trang.
- Shirota, A. (1966), The Plankton of South Viet Nam - Fresh Water and Marine Plankton, Overseas Technocal Cooperation Agency, Japan, 462.
- Dương Đức Tiến và Võ Hành (1997), Tảo nước ngọt Việt Nam – Phân loại bộ tảo lục, Nxb. Nông nghiệp, Hà Nội, 503 trang.
- Nguyễn Văn Tuyên (2003), Đa dạng sinh học tảo trong thủy vực nội địa Việt Nam, Nxb. Nông nghiệp, 499 trang.
- Boyd, E. C. and Tucker, S. C. (1992), Water quality and pond soil analysis for Aquaculture, Auburn University Alabana, 183 pages.
- Shannon, C. E., and Wiener, (1963), The mathematical theory of communications, Univ. Illinois Urbana, 117 pages.
- Lê Văn Khoa, Nguyễn Xuân Quỳnh và Nguyễn Quốc Việt (2007), Chỉ thị sinh học môi trường, Nxb. Giáo dục, 280 trang.
- Đặng Ngọc Thanh, Hồ Thanh Hải, Dương Đức Tiến và Mai Đình Yên (2002), Thủy sinh học các thủy vực nước ngọt nội địa Việt Nam, Nxb. Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội, 399 trang.
- Pielou, E. (1966), The measurement of diversity in different types of biological collections, Journal of Theoretical Biology, 13, 131–144.
- Đào Thanh Sơn và Nguyễn Thanh Tùng (2013), Thành phần loài tảo mắt (Euglenophyta) thuộc họ Euglenaceae ở hồ Lắk, tỉnh Đắk Lắk, Tạp chí Sinh học, 35(3), 313–319.
- Nguyễn Bá (2007), Giáo trình thực vật học, Nxb. Giáo dục.
- Nguyễn Thị Kim Liên, Âu Văn Hóa, Nguyễn Công Tráng, Nguyễn Thị Khiếm, Huỳnh Trường Giang, Nguyễn Thanh Phương và Vũ Ngọc Út (2020a), Biến động thành phần thực vật nổi theo mùa ở vùng cửa sông Hậu, tỉnh Sóc Trăng, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 56, 80–91.
- Nguyễn Thị Kim Liên, Âu Văn Hóa, Nguyễn Vĩnh Trị, Huỳnh Trường Giang, Trương Quốc Phú, Glenn Satuito và Vũ Ngọc Út (2020b), Khả năng sử dụng động vật nổi trong quan trắc sinh học trên sông Hậu, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 56, 149–160.