Tóm tắt
Nghiên cứu này nhằm đánh giá kết quả các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu dựa vào hệ sinh thái (EbA) trong lĩnh vực nông nghiệp tại ven đầm phá Tam Giang-Cầu Hai tỉnh Thừa Thiên Huế. Ba phương pháp chính được sử dụng để thu thập thông tin bao gồm: phỏng vấn người am hiểu (n = 10), thảo luận nhóm (n = 4), và phỏng vấn nông hộ (n = 60). Kết quả nghiên cứu cho thấy tại hệ sinh thái (HST) ven đầm phá Tam Giang – Cầu Hai có đa dạng các tiểu vùng HST bao gồm: đầm phá, ven phá, vườn nhà, đồi cát, và nông nghiệp đất cát. 11 EbA được nông hộ xác định đã áp dụng, trong đó EbA trồng rừng ngập mặn, nông lâm kết hợp, chuyển đổi cây trồng chịu hạn trên đất cát, luân canh/xen canh và đa dạng hóa cây trồng là những EbA rất có tiềm năng phát triển; EbA chuyển đổi NTTS thâm canh – xen ghép, chuyển đổi diện tích lúa nhiễm mặn sang trồng sen, đa dạng hóa chăn nuôi, chăn nuôi theo hướng thông minh thích ứng với BĐKH, du lịch cộng đồng đầm phá là những EbA tiềm năng và EbA nuôi cá lồng di chuyển là ít tiềm năng. Trong tương lai rừng ngập mặn, nông lâm kết hợp, chuyển đổi cây trồng phù hợp và điểu chỉnh các hình thức NTTS là những EbA cần được đẩy mạnh và phát triển nhân rộng.
Tài liệu tham khảo
- Maplecroft (2011), Climate change vulnerability map 2011, Climate change vulnerability Index, Webside: http://maplecroft.com/about/news/ccvi.html.
- Bruun, O. (2012), Sending the Right Bill to the Right People: Climate Change, Environmental Degradation, and Social Vulnerabilities in Central Vietnam, Weather, Climate and Society, 4(4), 250–262.
- Le Dang, H., Li, E., Bruwer, J. and Nuberg, I. (2014), Farmers’ perceptions of climate variability and barriers to adaptation: lessons learned from an exploratory study in Vietnam, Mitigation and adaptation strategies for global change, 19(5), 531–548.
- Phuong, L. T. H., Biesbroek, G. R, Sen, L. T. H, and Wals, A. E. (2017), Understanding smallholder farmers’ capacity to respond to climate change in a coastal community in Central Vietnam, Climate and Development, 1–16.
- Phuong, L. T. H., Biesbroek, G. R., and Wals, A. E. (2018), Barriers and enablers to climate change adaptation in hierarchical governance systems: the case of Vietnam, Journal of Environmental Policy & Planning, 1–15.
- Harvey, C. A., Martínez-Rodríguez, M. R., Cárdenas, J. M., Avelino, J., Rapidel, B., Vignola, R., Vilchez-Mendoza, S. (2017), The use of Ecosystem-based Adaptation practices by smallholder farmers in Central America. Agriculture, Ecosystems & Environment, 246, 279–290.
- Ojea, E. (2015), Challenges for mainstreaming ecosystem-based adaptation into the international climate agenda, Current Opinion in Environmental Sustainability, 14, 41–48.
- Kim Thị Thúy Ngọc (2012), Lồng ghép cách tiếp cận thích ứng dựa vào hệ sinh thái trong các chính sách và chiến lược về biến đổi khí hậu, CRES - Journal Papers, 113–125.
- Powell, N., Osbeck, M., Tan, S. B., and Toan, V. C. (2011), Mangrove restoration and rehabilitation for climate change adaptation in Vietnam - World Resources Report Case Study, World Resources Report, 1–22.
- Tran, L. and Nichols, D. (2020), Ecosystem-based adaptation: Learning from participatory assessment in Viet Nam, Rose Luxemburg Stiftung, 1–21.
- Wolf, S., Pham, M., Matthews, N., & Bubeck, P. (2021), Understanding the implementation gap: policy-makers’ perceptions of ecosystem-based adaptation in Central Vietnam, Climate and Development, 13(1), 81–94.
- Huq, N., Renaud, F., & Sebesvari, Z. (2013), Ecosystem based adaptation (EBA) to climate change—integrating actions to sustainable adaptation, Paper presented at the Impacts World 2013: International Conference on Climate Change Effects.
- McKinnon, M. C., & Hole, D. G. (2015), Exploring Program Theory to Enhance Monitoring and Evaluation in Ecosystem‐Based Adaptation Projects, New Directions for Evaluation, (147), 49–60.
- Scarano, F. R. (2017), Ecosystem-based adaptation to climate change: concept, scalability and a role for conservation science, Perspectives in Ecology and Conservation, 15(2), 65–73.
- Vignola, R., Harvey, C. A., Bautista-Solis, P., Avelino, J., Rapidel, B., Donatti, C., & Martinez, R. (2015), Ecosystem-based adaptation for smallholder farmers: Definitions, opportunities and constraints, Agriculture, Ecosystems & Environment, 211, 126–132.
- Sen, L. T. H., & Phuong, L. T. H. (2011), Climate change and adaptation of farmers in Trieu Van commune, Quang Tri province, Vietnam, In Issues and Challenges in Rural Development, Vol. 126, Margraf Publishers: Germany.
- Phuong, L. T. H. (2010), Climate change and farmers' adaptation, A case study of mixed-farming systems in Quang Tri province, Vietnam, Swedish University of Agricultural Sciences: Sweden (Master Thesis).
- Hanh, T. T. H. (2010), Income diversification in fishing and aquaculture in the Tam Giang lagoon - adaptation to climate change or not?, Swedish University of Agricultural Sciences: Sweden (Master Thesis).
- Beckman, M. (2010), Converging and conflicting interests in adaptation to environmental change in central Vietnam, Climate and Development, 3(1), 31–41.
- Boonstra, W. J., & Hanh, T. T. H. (2015), Adaptation to climate change as social–ecological trap: a case study of fishing and aquaculture in the Tam Giang Lagoon, Vietnam, Environment, Development Sustainability, 17, 1527–1544.
- Le Dang, H., Li, E., Nuberg, I., & Bruwer, J. (2014), Understanding farmers' adaptation intention to climate change: A structural equation modelling study in the Mekong Delta, Vietnam, Environmental Science and Policy, 41, 11–22.
- Government of Vietnam (2011), National strategy on climate change (issued together with decision on No.2139/QD-TTg 05/12/2011 of the Prime Minister).
- IFAD (2014), Comprehensive environmental and climate change assessment in Vietnam, International Fund for Agricultural Development.
- Oyekale, A., & Ibadan, N. (2009), Climatic variability and its impacts on agriculture income and households' welfare in the Souhtern and Northern Nigeira, Institute of Physics Publishing.
- Phuong, L. T. H., Biesbroek, R., Sen, L. T. H., Hoa, N. Q., Lu, P. V., & Wals, A. (2018), Increasing Vietnamese smallholder farmers' adaptive capacity to respond to climate change, Local Environment, 23(8), 879–897.
- Mendoza, M. E., Naret, H., Ballaran Jr., V., & Arias, J. K. (2014), Assessing vulnerability to climate change impacts in Cambodia, the Philippines and Vietnam: An analysis at the commune and household level, Journal of Environmental Science Management Decision, 17(2).
- Bond, J., Winkels, A., Linh, N. H. K., & Dung, N. T. (2020), Climate change resilience and adaption of ethnic minority communities in the upland area in Thừa Thiên-Huế province, Vietnam, NJAS-Wageningen Journal of Life Sciences, 92.
- Trần Văn Hiếu (2020), Đánh giá nhận thức và các biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu trong quản lý, khai thác các công trình hồ chứa thủy lợi tỉnh Bà Rịa–Vũng Tàu, Trường Đại học Kinh tế Hồ Chí Minh (Luận văn thạc sĩ).
- Nguyễn Hồng Thân (2021), Nghiên cứu đánh giá hiện trạng thủy lợi và cơ sở khoa học của một số giài pháp công trình tiêu nước nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu cho hệ thống thủy nông bắc Thái Bình, Trường Đại học Thủy Lợi (Luận văn thạc sĩ).
- Nalau, J., Becken, S., Schliephack, J., Parsons, M., Brown, C., & Mackey, B. (2018), The role of indigenous and traditional knowledge in ecosystem-based adaptation: A review of the literature and case studies from the Pacific Islands, Weather, Climate, and Society, 10(4), 851–865.
- Menéndez, P., Losada, I. J., Torres-Ortega, S., Narayan, S., & Beck, M. W. (2020), The global flood protection benefits of mangroves, Scientific reports, 10(1), 1–11.
- Browder, G., Ozment, S., Rehberger Besco, I., Gartner, T., & Lange, G. -M. (2019), Integrating Green and Gray: Creating Next Generation Infrastructure; World Bank: Washington, DC, USA, World Resources Institute: Washington, DC, USA.
- Donatti, C. I., Harvey, C. A., Hole, D., Panfil, S. N., & Schurman, H. (2020), Indicators to measure the climate change adaptation outcomes of ecosystem-based adaptation, Climatic change, 158(3), 413–433.
- Nguyen, T. T., Pittock, J., and Nguyen, B. H. Nguyen (2017), Integration of ecosystem-based adaptation to climate change policies in Viet Nam, Climatic change, 142(1–2), 97–111.
- Salvaterra, T., Allenbach, K., Hobson, P., Ibisch, P., Korn, H., Mysiak, J., Pulquério, M. (2016), Exploring the potential of ecosystem-based approaches–ecosystem-based adaptation and ecosystem-based disaster risk reduction, Paper presented at the Policy brief with proceedings from a PLACARD session convened as part of the 4th Adaptation Futures Conference.
- Tran, L. and Brown, K. (2019), The importance of ecosystem services to smallholder farmers in climate change adaptation: learning from an ecosystem-based adaptation pilot in Vietnam, Agroforestry Systems, 93(5), 1949–1960.
- Phuong, L. T. H., Biesbroek, G. R., Sen, L. T. H., & Wals, A. E. (2018), Understanding smallholder farmers' capacity to respond to climate change in a coastal community in Central Vietnam, Climate and Development, 10(8), 701–716.
- Lê Thị Hồng Phương, Nguyễn Trần Tiểu Phụng, Lê Thị Hoa Sen, & Trần Anh Tuấn (2023), Xây dựng bộ chỉ số đánh giá kết quả của các chiến lược thích ứng với biến đổi khí hậu dựa vào hệ sinh thái (EbA) trong lĩnh vực nông nghiệp cho hệ đầm phá Tam Giang–Cầu Hai, tỉnh Thừa Thiên Huế, Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 445(2), 89–100.
- Sen, L. T. H., Bond, J., Phuong, L. T. H., Winkel, A., Tran, U. C., & Le, N. V. (2021), The importance of climate change awareness for the adaptive capacity of ethnic minority farmers in the mountainous areas of Thua Thien Hue province, Local Environment, 26(2), 239–251.
- Nguyễn Phước Hoàng (2020), Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển du lịch sinh thái bền vững tỉnh Cà Mau, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 56(2), 185–194.
- Hoàng Ngọc Khắc, Trịnh Quang Tú, Trần Văn Tam(2020), Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá các hệ thống nuôi trồng thuỷ sản ven biển thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu cho vùng ven biển Bắc Bộ–Bắc Trung Bộ, Tạp chí khí tượng Thủy Văn, 716, 51–62.
- Harvey, C. A., Chacon, M., Donatti, C. I., Garen, E., Hannah, L., Andrade, A., Chara, J. (2014), Climate‐smart landscapes: opportunities and challenges for integrating adaptation and mitigation in tropical agriculture, Conservation Letters, 7(2), 77–90.
- Trần Hồng Hiếu, Nguyễn Thị Mai, Trần Thị Thanh Nhàn (2020), Phân tích hiệu quả kinh tế của mô hình một vụ chuyên tôm và một vụ xen ghép tại xã Quảng Công, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế, Tạp chí Khoa học Đại học Đồng Tháp, 9(4), 103–110.
- Lê Thị Hồng Phương (2022), Đánh giá tính bền vững của các mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng thông minh với khí hậu tại huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế, Tạp chí khoa học Công nghiệp Nông nghiệp, 6(2), 3107–3118.