Tóm tắt
Tóm tắt: Ngao dầu Meretrix meretrix (Linnaeus, 1758) được khai thác ở vùng đầm phá Tam Giang – Cầu Hai để phân tích đặc điểm sinh trưởng, dinh dưỡng của ngao và thành phần sinh hoá của phần thân mềm. Các mẫu ngao được phân tích độ tuổi; tương quan giữa các chiều kích thước và khối lượng cơ thể (401 mẫu), thành phần thức ăn trong dạ dày, ruột và ống syphon. Ngao dầu ở vùng đầm phá Tam Giang – Cầu Hai có cấu trúc tuổi đơn giản và độ tuổi dao động từ nhóm tuổi 0+ đến 4+. Đa số ngao khai thác tập trung ở nhóm tuổi 0+ chiếm 53,37 %, tương ứng với khối lượng dao động từ 1,1–18,9 g/con. Phương trình tương quan giữa chiều dài và khối lượng ngao dầu được tìm thấy có dạng W = 0,0004×L2,8809 (R² = 0,9873); tương quan giữa chiều cao và khối lượng toàn thân ngao dầu là W =0,0005×H2,9504 (R² = 0,9885); tương quan giữa chiều rộng và khối lượng toàn thân là W = 0,0019×D2,9462, (R² = 0,9833) với giá trị n của cả 3 mối tương quan đều nhỏ hơn 3. Phương trình tương quan tăng trưởng giữa khối lượng thân mềm và khối lượng toàn thân có dạng Wfm = 0,1738×W + 0,9596. Thức ăn chủ yếu của ngao dầu được tìm thấy trong dạ dày, ruột và ống syphon là mùn bã hữu cơ chiếm 92,5 %; một phần nhỏ là thực vật phù du chiếm 7,5 %. Phần thân mềm của ngao chứa 10,62 % protein; 1,70 % lipid và 4,73 % carbohydrate.
Từ khóa: dinh dưỡng, ngao dầu (Meretrix meretrix), sinh trưởng, thành phần sinh hoá
Tài liệu tham khảo
- Thái Trần Bái, Nguyễn Văn Khang (2000), Động vật không xương sống, Nxb. Giáo Dục, Hà Nội, 186–222, 321–330.
- Nguyễn Chính (1996), Một số loài động vật thân mềm (Mollusca) có giá trị kinh tế ở biển Việt Nam, Nxb. Khoa học kỹ thuật, Hà Nội, 96.
- Nguyễn Mộng (1997), Đặc điểm sinh học và sinh thái của trìa mỡ (Meretrix meretrix) ở đầm phá Tam Giang – Cầu Hai, Thừa Thiên Huế, Luận văn Thạc sĩ Khoa học sinh học, Đại học Khoa học, Đại Học Huế.
- Tôn Thất Pháp (2009), Đa dạng sinh học ở phá Tam Giang – Cầu Hai tỉnh Thừa Thiên Huế, Nxb. Đại học Huế, 13–108.
- Trương Quốc Phú (1999), Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học, sinh hoá và kỹ thuật nuôi nghêu (Meretrix lyrata) đạt năng suất cao, Luận án tiến sĩ khoa học, Đại học thuỷ sản, Nha Trang, 129 tr.
- Võ Văn Phú và cs. (2005), Tổng quan về một số yếu tố môi trường và đa dạng sinh học đầm phá Tam Giang – Cầu Hai, Kỷ Yếu hội thảo quốc gia về đầm phá Thừa Thiên Huế.
- Nguyễn Xuân Thành (2016), Nghiên cứu cơ sở khoa học phụ vụ nuôi, bảo tồn và phát triển nguồn lợi 2 loài ngao (Meretrix meretrix Linnaeus, 1758 và Meretrix lyrata Sowerby, 1851) tại vùng biển Nam Định, Luận án tiến sĩ sinh học, Viện nghiên cứu Hải sản.
- Paula Moura, Paulo Vasconcelos, Miguel B. Gaspar (2013), Age and growth in three populations of Dosinia exoleta (Bivalvia: Veneridae) from the Portuguese coast, Helgol Mar Res., 67, 639–652.
- Ramón M., and C. A. Richardson (1992), Age determination and shell growth of Chamelea gallina (Bivalvia: Veneridae) in the western Mediterranean, Marine ecology progress series 89, 15–23, 1992.
- Sandra M. F. and M. Morsa´n Enrique (2004), Age and individual growth of Mesodesma mactroides (Bivalvia) in the southernmost range of its distribution, ICES Journal of Marine Science, 61, 1253-1259.
- Supatra Karnjanapratum, Soottawat Benjakul, Hideki Kishimura, Yung-Hsiang Tsai (2013), Chemical compositions and nutritional value of Asian hard clam (Meretrix lusoria) from the coast of Andaman Sea, ELSEVIER, 141(4), 4138–45.
- Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế (2005), Địa chí Thừa Thiên Huế, Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội, 119–120.
- Wenyan Xie, Chen Chen, Xiaoshuang Liu, Bo Wang, Ying Sun, Maocang Yan, Xiaoying Zhang (2012), Meretrix Meretrix: Active Components and Their Bioactivities, Life Science Journal; 9 (3), 756-762.
- Zacharia, P.U., and K.P. Abdurahiman (2004), Methods of stomach content analysis of fishes - Winter School on Towards Ecosystem Based Management of Marine Fisheries – Building Mass Balance Trophic and Simulation Models, CMFRI – Winter School on Ecosystem Based Management of Marine Fisheries. http://eprints.cmfri.org.in/5282/, accessed on 26/3/2017.
- Dore, L. (1991), Shellfish a Guide to Oyters, Mussels, Scallops, Clams and Similar Products for the Commercial User, Van Nostrand Reinhold, New York.
- Lagler K. F. (1952), Freshwater fishery biology, WM. C. Brown Company Publisher. Dubuque, IOW, 128–134.